‘Şu lirayı alıyoruz, sorma!’
Benim Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, Merkez Bankası’nın liralaşmaya yönelik uyguladığı tüm politikaların dolarizasyona yol açtığını belirterek, “TL’de tasarruf edenlerin de kanına bulandı” diye yazdı. Aktaş: “Şu lirayı alıyoruz, şu lirayı alıyoruz, sorma!” Yazının ilgili kısmı şöyle:
“Elimde 100 dolar vardı. Devlet bana şunu teklif etti: ‘Bu dövizi TL’ye çevir, bankaya yatır, vade sonunda sana 100 dolar vereceğim, kur artışı olursa. vade boyunca düşük, üstüne bir de faiz gelir ama merak etmeyin 100 dolarınız garanti.’
Vade sonunda 100 dolar ödemeyi garanti eden devlet halka dönerek, “Bakın sistemde 100 dolar vardı artık yok, ben aldım 2000 lira verdim. bankalarda lira arttı yani lira olduk.”
Arkadaşımın da elinde 2000 lira vardı. Devlet ona şunları da teklif etti:
Bakın paranız 100 dolar değerinde, bu parayı dövize endeksleyelim. Üç ayın sonunda sana 100 dolara TL vereceğim. Döviz kuru biraz yükselirse faiz kazanırsınız.’
Devlet ‘Bakın bankadaki 2000 liranın dövize gitmesini ben engelledim’ diye böbürlenerek yeniden halka döndü.
Liraizasyon diye buna denir… Benim 100 dolarım dövizdi, vade sonunda yine 100 dolarım olacak, üstüne faiz gelir herhalde.
Arkadaşım TL’de duruyor ve zaman zaman aklına gelse de döviz almayı pek düşünmedi. Ama devletin yaptığı, adeta kanına işledi:
‘Yüz ifadeniz bir süre sonra döviz alacağınızı gösteriyor, paranızı getirin daha iyi dövize endeksleyelim.’
Arkadaşım TL’ye üç kuruş faizle antrenman yaparken çok para kazandı özellikle kur çok yükselince. Artık onun için TL vardı ama dövize endeksli TL vardı. Farkında olmadan cüzdanındaki TL’ye döviz enjekte edildi ve bu alışkanlığı yenmek uyuşturucudan kurtulmak kadar zor oldu. Ayrıca neden kurtulsun ki, kötü bir şey yapmıyordu, devlet sayesinde para kazanıyordu.
Bir yandan da sağda solda ekonomiyi yönetenleri dinliyor, “Lirayı her geçen gün artırıyoruz” sözlerine kıkır kıkır gülüyordu.
EN BÜYÜK MİKTAR SIVI İÇİNDİR
Kur korumalı mevduata ilişkin son veri 18 Mayıs’a ait ve miktar 2,4 trilyon liraya ulaştı. Geçen haftaki artış 51 milyar lira ve önceki haftalara göre nispeten düşük ama söz konusu haftanın 19 Mayıs tatili nedeniyle dört iş gününden oluştuğunu dikkate almak gerekiyor.
Ancak miktar çok hızlı artıyor ve bu büyüme tasfiyeyi giderek zorlaştırıyor.
Cumhur İttifakı’nın aslında KKM’yi bitirmek gibi bir planı yok. KKM, mevcut yönetim için büyük bir ekonomik icat gibi!
Bu hususta Millet İttifakı’nın görüşü belirlenir ve KKM süresi dolduğunda yenilenmeksizin süresi içinde feshedilir. Ancak 2,4 trilyon lira seviyesi bunun hiç de kolay olmayacağını gösteriyor. Bu tarihe kadar iktidar değişikliği olursa miktar daha da artacaktır.
Daha önce de hep vurguladığımız gibi dövizde artış olmayacağı algısı pekişmeden ve vatandaş buna ikna olmadan KKM kesin olarak sonlandırılamaz. Hatta şu aşamada 120 milyar dolarlık bir büyüklükten bahsediyoruz. Bu fiyatın yarısının bile dövize çevrilmesi felaket olur. Bundan dolayı KKM zamana yayılarak bitirilebilir.” (HABER MERKEZİ)
